روانشناسی
انواع اختلال یادگیری و ناتوانی یادگیری چیست؟
فرزندتان در مدرسه دچار مشکل شده است؟ آیا از خواندن متن با صدای بلند، نوشتن مقاله یا ریاضی می‌ترسد؟ در این مقاله، می‌گوییم چطور باید انواع اختلالات یادگیری را شناسایی کنید. با ما همراه باشید.
آنچه در این مقاله میخوانید
اختلال یادگیری یعنی چه؟
اختلال یادگیری ارتباطی با هوش و انگیزه ندارد و بچه‌های دچار ناتوانی تنبل یا کندذهن نیستند. در حقیقت بیشتر این بچه‌ها از بقیه باهوش‌تر هم هستند. مغز آن‌ها فقط سیم‌پیچی متفاوتی دارد و این تفاوت بر نحوه‌ی دریافت و پردازش اطلاعات آن‌ها اثر می‌گذارد.
اگر بخواهیم ساده‌تر توضیح دهیم، بچه‌ها و بزرگ‌سالان درگیر ناتوانی‌های یادگیری چیزها را متفاوت می‌بینند، می‌شنوند و درک می‌کند. همین مسئله ممکن است به ایجاد مشکلاتی در زمینه‌ی کسب اطلاعات و مهارت‌های جدید و استفاده از آن‌ها منجر شود. رایج‌ترین انواع ناتوانی یادگیری مشکلات مربوط به خواندن، نوشتن، ریاضی، استدلال، گوش‌کردن و صحبت‌کردن هستند.
ممکن است هر کودکی در دوره‌ای با تکالیفش مشکل داشته باشد، اما اگر مشکل او همیشه در یک حوزه‌ی خاص یادگیری بروز کند، شاید نشان‌دهنده‌ی وجود نوعی اختلال یادگیری باشد.
بچه‌های دچار اختلال یادگیری هم می‌توانند موفق باشند
شاید سخت باشد قبول کنید که فرزند شما از نوعی اختلال یادگیری رنج می‌برد. هیچ پدر و مادری دوست ندارد شاهد رنج‌کشیدن فرزندش باشد. شاید با خود فکر کنید که ابتلا به چنین اختلالی بر آینده‌ی فرزندتان چه اثری خواهد گذاشت یا نگران شوید که او چطور می‌خواهد از پس مدرسه بر بیاید. شاید نگران باشید که اگر توجه‌ها را به مشکلات یادگیری فرزند خود جلب کنید، به او برچسب «کندذهن» بزنند یا در کلاسی که چالش کمتری دارد قرارش دهند.
بااین‌حال، مهم است که به خاطر داشته باشید بیشتر این بچه‌ها به‌اندازه‌ی دیگران باهوش‌اند. آن‌ها فقط نیاز دارند روش‌هایی را یاد بگیرند که متناسب با سبک یادگیری خاص خودشان تنظیم شدهاند. وقتی بیشتر درباره‌ی اختلالات یادگیری بیاموزید، می‌توانید کمک کنید تا مسیر موفقیت فرزندتان در مدرسه و بعد از مدرسه هموار شود.
جیم کوییک هم در کتاب «بی‌حدومرز» بر این نکته تأکید می‌کند و می‌گوید: «جیم با محدودیت‌ها غریبه نیست. پس از آسیبی که در کودکی به سرش وارد شد، تمرکز، توجه و توانایی یادگیری‌اش دچار اختلال شدند. معلمی بی‌عاطفه به او اشاره کرده و گفته بود: «پسری که مغزش درست کار نکنه، این‌طوریه.» جیم تمام عمرش را صرف یادگیریِ غلبه بر این ناتوانی و تبدیل این چالش‌ها به ابرقدرتِ یادگیری کرد. مغز همگی ما، کم یا زیاد، دچار مشکلاتی است. کتابِ بی‌حدومرز نسخه‌ای برای درمان مغزهای آسیب‌دیده، بازنویسیِ باورهای محدودکننده و به‌روزرسانی زندگی‌مان است. آموختن یادگیری صحیح ابرقدرتِ نهایی است؛ ابرقدرتی که تمام مهارت‌ها و توانایی‌های دیگر را ممکن می‌کند. آموزش این موضوع به شما هدف اصلی نگارش این کتاب است.»
نشانه‌های اختلالات یادگیری
اختلال یادگیری در هر کودک با کودک دیگر متفاوت است. ممکن است کودکی با خواندن و املا مشکل داشته باشد و کودکی دیگر عاشق کتاب باشد، اما ریاضیات را نفهمد و کودکی دیگر با درک حرفهای دیگران و صحبت‌کردن با صدای بلند مشکل داشته باشد. این مشکلات خیلی متفاوت‌اند، اما همه‌ی آن‌ها جزو اختلالات یادگیری به شمار می‌روند.
شناسایی ناتوانی‌های یادگیری همیشه کار راحتی نیست، زیرا این ناتوانی‌ها گستره‌ی وسیعی دارند و هیچ نشانه‌ی واحدی وجود ندارد که بتوانید برای اثبات این مشکل به دنبال آن بگردید. البته بعضی نشانه‌های هشداردهنده وجود دارند که در سنین مختلف از بقیه‌ی نشانه‌ها رایج‌ترند. اگر این نشانه‌ها را بشناسید، خواهید توانست خیلی زود اختلال یادگیری را تشخیص دهید و خیلی زود اقدام کنید و برای فرزند خود کمک بگیرید.
در ادامه، نشانه‌های رایج اختلالات یادگیری را بیان کرده‌ایم. به خاطر داشته باشید بچه‌هایی که ناتوانی یادگیری ندارند هم ممکن است در دوره‌ای دچار برخی از این مشکلات شوند. وقتی باید نگران شوید که شاهد تداوم ناتوانی فرزندتان در کسب مهارتی خاص باشید.
۱. نشانه‌های ناتوانی یادگیری در کودکان نوپا
۱. نشانه‌های ناتوانی یادگیری در کودکان نوپا- مشکل در بیان کلمات؛
- مشکل در یافتن کلمه‌ی درست؛
- مشکل در قافیه‌سازی؛
- مشکل در یادگیری الفبا، اعداد، رنگ‌ها، شکل‌ها یا روزهای هفته؛
- مشکل در دنبال‌کردن مسیرها یا یادگرفتن کارهای روزمره؛
- مشکل در استفاده از مدادشمعی، مداد، قیچی یا رنگ‌کردن داخل خطوط؛
- مشکل در استفاده از دکمه، زیپ، دکمه‌ی قابلمه‌ای و یادگرفتن بستن بند کفش.
۲. نشانه‌های ناتوانی یادگیری از پنج تا نه‌سالگی
- مشکل در یادگیری ارتباط بین کلمات و صداها؛
- ناتوانی در ترکیب‌کردن صداها برای ایجاد کلمات؛
- اشتباه‌کردن کلمات اصلی باهم در زمان خواندن؛
- کندبودن در یادگرفتن مهارت‌های جدید؛
- اشتباه مداوم در دیکته‌ی کلمات و خطاهای مداوم؛
- مشکل در یادگرفتن مفاهیم پایه‌ی ریاضی؛
- مشکل در گفتن ساعت و به خاطر سپردن توالی کارها.
۳. نشانه‌های ناتوانی یادگیری در ده تا سیزده‌سالگی
- مشکل در خواندن و درک مطلب با مهارت‌های ریاضی؛
- مشکل با سؤالات آزمون‌های تشریحی و مشکل با کلمات؛
- دوست‌نداشتن خواندن و نوشتن و اجتناب از خواندن با صدای بلند؛
- دستخط بد؛
- مهارت‌های سازمان‌دهی و نظم ضعیف (اتاق‌خواب، تکالیف و میزش به‌هم‌ریخته و نامرتب هستند)؛
- مشکل در دنبال‌کردن بحث‌ها در کلاس درس و بیان افکار با صدای بلند؛
- نوشتن یک کلمه در یک صفحه با املاهای مختلف.
توجه به نقاط عطف در فرایند رشد برای شناسایی اختلالات یادگیری
توجه به نقاط عطف در فرایند رشد برای شناسایی اختلالات یادگیریتوجه به نقاط عطف در فرایند رشد برای کودکان نوپا و پیش‌دبستانی بسیار مهم است. مشکلات رشد در مراحل اولیه شاید یکی از نشانه‌های اولیه‌ی ناتوانی‌ها و مشکلات یادگیری باشند و اگر زودتر مشخص شوند، اصلاح اختلال راحت‌تر خواهد بود.
عقب‌ماندن در رشد را نمی‌توان نشانه‌ی قطعی ناتوانی یادگیری در نظر گرفت و باید صبر کنید تا فرزندتان بزرگ‌تر شود. اما اگر وقتی بچه هنوز کوچک است متوجه این مشکل شوید، می‌توانید خیلی زود مداخله کنید. شما فرزند خود را بهتر از بقیه می‌شناسید. بنابراین اگر فکر می‌کنید مشکلی وجود دارد، بد نیست که یک ارزیابی انجام شود. همچنین می‌توانید از متخصص اطفال بخواهید یک جدول رشد به شما بدهد.
انواع اختلالات یادگیری
۱. اختلال خواندن (خوانش‌پریشی یا دیسلِکسیا)
دو نوع ناتوانی یادگیری در خواندن داریم. مشکلات پایه در خصوص خواندن وقتی اتفاق می‌افتند که یک مشکل در زمینه‌ی درک روابط بین صداها، حروف و کلمات وجود دارد. مشکلات مربوط به خواندن و درک مطلب وقتی اتفاق می‌افتد که یک ناتوانی در درک معنی کلمات، عبارات و پاراگراف‌ها وجود دارد.
نشانه‌های اختلال خواندن شامل مشکل در این مواردند:
- تشخیص حروف و کلمات؛
- درک کلمات و ایده‌ها؛
- سرعت خواندن و روان‌خوانی؛
- مهارت‌های عمومی واژگان.
۲. اختلال یادگیری ریاضی (اختلال ریاضی یا دیسکلکولیا)
۲. اختلال یادگیری ریاضی (اختلال ریاضی یا دیسکلکولیا)ناتوانی یادگیری ریاضی وابستگی بسیار زیادی به نقاط قوت و ضعف کودک در بقیه‌ی بخش‌ها دارد. توانایی کودک برای انجام تمرینات ریاضی بر اساس ناتوانی در یادگیری زبان، اختلال بینایی یا مشکل در رعایت توالی، حافظه یا سازمان‌دهی متفاوت خواهد بود.
وقتی کودکی در زمینه‌ی یادگیری مبتنی بر ریاضی دچار اختلال می‌شود، ممکن است با حفظ‌کردن یا سازمان‌دهی اعداد، علائم یا اطلاعات مربوط به اعداد (مثلاً اینکه ۵ به‌علاوه‌ی ۵ برابر با ۱۰ و ۵ ضربدر ۵ برابر با ۲۵ است) مشکل داشته باشد. بچه‌های دچار اختلال یادگیری ریاضی همچنین ممکن است با اصول شمارش مشکل داشته باشند (مثلاً مشکل شمردن دوتادوتا یا پنج‌تا‌پنج‌تا) یا نتوانند ساعت را بخوانند.
۳. اختلال یادگیری نوشتن (نوشتار پریشی یا دیسگرافیا)
این اختلال شامل عمل فیزیکی نوشتن یا فعالیت ذهنی درک اطلاعات شود. اختلال نوشتن ساده یعنی مشکل فیزیکی در شکل‌دادن به کلمات و حروف. اختلال بیان نوشتاری هم یعنی شخص با سازمان‌دهی افکارش و نوشتن آن‌ها روی کاغذ مشکل دارد.
نشانه‌های ناتوانی در یادگیری زبان نوشتاری حول عمل نوشتن می‌گردند و شامل مشکل‌داشتن در این کارها می‌شوند:
- نظم و انسجام در نوشتار؛
- کپی‌کردن دقیق حروف و کلمات؛
- یکپارچگی در املا؛
- سازمان‌دهی و انسجام نوشتاری.
۴. اختلال یادگیری مهارت‌های حرکتی (دیسپراکسیا)
مشکل حرکتی یعنی مشکل فرد با خود حرکت یا هماهنگی حرکات. این مشکل ممکن است به مهارت‌های حرکتی ظریف (مانند بریدن و نوشتن) یا مهارت‌های حرکتی غیرظریف (مانند دویدن و پریدن) مربوط باشد. ناتوانی حرکتی گاهی «خروجی» فعالیت نامیده می‌شود؛ به این معنا که به خروجی اطلاعات از مغز مربوط است. برای اینکه بدوید، بپرید، بنویسید یا چیزی را ببُرید، مغز باید بتواند با عضلات لازم ارتباط برقرار کند تا این کار تکمیل شود.
مشکل در توانایی فیزیکی نشانهای است که فرزند شما از ناتوانی هماهنگی حرکتی رنج می‌برد که نیازمند هماهنگی بین دست و چشم است، مانند نگه‌داشتن مداد یا بستن دکمه‌های لباس.
۵. اختلالات یادگیری زبانی (زبان‌پَریشی یا آفازی و اختلال یادگیری زبان یا دیس‌فازی)
ناتوانی زبانی و ارتباطی شامل توانایی درک یا تولید زبان گفتاری می‌شود. زبان هم یک فعالیت خروجی در نظر گرفته می‌شود، زیرا نیازمند سازمان‌دهی افکار در مغز و به‌خاطرآوردن کلمات مناسبی است که چیزی را شرح دهند.
نشانه‌های اختلال یادگیری مبتنی بر زبان شامل مشکل در مهارت‌های زبانی‌کلامی مانند توانایی تعریف مجدد یک داستان، روان صحبت‌کردن و توانایی درک معنی کلمات و دستورالعمل‌ها می‌شود.
۶. اختلال پردازش شنوایی
متخصصان توانایی درست‌شنیدن را «مهارت‌های پردازش شنوایی» یا «زبان پذیرا» می‌نامند. توانایی درست‌شنیدن تأثیر بسیاری در توانایی خواندن، نوشتن و املا دارد. ناتوانی در تشخیص تفاوت‌های ظریف صداها سبب می‌شود اداکردن کلمات و درک مفاهیم و همچنین خواندن و نوشتن سخت شود.
۷. اختلال پردازش بینایی
۷. اختلال پردازش بینایینفهمیدن تفاوت‌های ظریف بین اشکال، برعکس‌کردن اعداد یا حروف، جاانداختن کلمات، جاانداختن خطوط، درک اشتباه عمق یا فاصله و مشکل در هماهنگی بین دست و چشم از مشکلات ادراکی بصری محسوب می‌شوند. متخصصان گاهی عملکرد چشم را «پردازش بصری» می‌نامند. ادراک بصری می‌تواند در مهارت‌های حرکتی، خواندن و درک مطلب و ریاضی نقش داشته باشد.
انواع رایج اختلالات یادگیری در یک نگاه
| نوع اختلال | در این زمینه‌ها مشکل ایجاد می‌کند |
| خوانش‌پریشی یا دیسلِکسیا | خواندن، نوشتن، املا و صحبت‌کردن |
| اختلال ریاضی یا دیسکلکولیا | انجام‌دادن تمرینات ریاضی، درک زمان، استفاده از پول |
| نوشتار پریشی یا دیسگرافیا | با دست نوشتن، املا، سازمان‌دهی ایده‌ها |
| ناتوانی‌های یادگیری در مهارت‌های حرکتی (دیسپراکسیا یا اختلال یکپارچگی حسی) | هماهنگی بین دست و چشم، تعادل، مهارت‌های دستی |
| زبان‌پَریشی یا آفازی و اختلال یادگیری زبان یا دیس‌فازی | درک زبان گفتاری، خواندن و درک مفاهیم |
| اختلال پردازش شنوایی یا مشکل در شنیدن صداهای متفاوت | خواندن، درک مفاهیم، زبان |
| اختلال پردازش بینایی یا مشکل در تفسیر اطلاعات بصری | خواندن، ریاضیات، نقشه، نمودار، نمادها و تصاویر |
اختلالات دیگری که فرایند یادگیری را دشوار می‌کنند
مشکلات فرد در مدرسه همیشه ناشی از اختلالات یادگیری نیستند. اضطراب، افسردگی، اتفاقات استرس‌زا، ضربه‌های روحی و سایر شرایطی که بر تمرکز اثر می‌گذارند هم فرایند یادگیری را دشوار می‌کنند. افزون بر این‌ها، اختلال کمبود توجه بیش‌فعالی (ADHD) نیز گاهی در کنار اوتیسم ایجاد می‌شود یا گاهی با ناتوانی‌های یادگیری اشتباه گرفته می‌شود.
۱. اختلال کمبود توجه بیش‌فعالی
این اختلال جزو اختلالات یادگیری محسوب نمی‌شود، اما قطعاً می‌تواند یادگیری را مختل کند. بچه‌های دچار اختلال کمبود توجه بیش‌فعالی اغلب با یک جا نشستن، متمرکزماندن، پیروی از دستورالعمل‌ها، منظم‌ماندن و انجام تکالیف خود مشکل دارند.
۲. اوتیسم
مشکل‌داشتن در یادگیری یک‌سری از مهارت‌های آکادمیک ممکن است از اختلالات رشدی فراگیر مانند اوتیسم و سندرم آسپرگر ناشی شود. بچه‌های مبتلا به اختلالات طیف اوتیسم می‌توانند با ایجاد ارتباط، خواندنِ زبان بدن، یادگیری مهارت‌های پایه، دوست پیداکردن و برقراری ارتباط چشمی مشکل داشته باشند.
آیا اختلالات یادگیری درمان می‌شوند؟
آیا اختلالات یادگیری درمان می‌شوند؟علم گام‌های زیادی در جهت درک عملکرد مغز برداشته است و یکی از کشف‌های مهم علم امیدی جدید برای درمان اختلالات یادگیری ایجاد کرده است. این کشف جدید انعطاف‌پذیری عصبی نام دارد. انعطاف‌پذیری عصبی یعنی توانایی طبیعی مغز برای تغییر که در کل طول عمر وجود دارد.
در کل مدت زندگی، مغز می‌تواند ارتباطات جدید ایجاد کند و در پاسخ به تجربیات و آموخته‌ها سلول‌های جدید مغزی پدید آورد. این دانش درمان‌های جدید برای اختلالات یادگیری ایجاد کرده است که همه از توانایی مغز برای تغییر بهره می‌برند. برنامه‌های خلاقانه‌ای مانند برنامه‌ی آرواسمیت از تمرینات مغزی راهبردی برای شناسایی و تقویت محدوده‌های شناختی ضعیف استفاده می‌کنند. مثلاً برای بچه‌هایی که در تشخیص صداهای گوناگون در یک کلمه دچار مشکل‌اند، برخی برنامه‌های یادگیری جدید رایانه‌ای معرفی شدهاند که صداها را کند می‌کنند تا بچه بتواند آن‌ها را درک کند و بعد به‌تدریج سرعت درک آن‌ها را بالا می‌برند.
این کشفیات درباره‌ی انعطاف‌پذیری عصبی برای تمامی دانش‌آموزان مبتلا به اختلالات یادگیری امید ایجاد کرده است و شاید حتی تحقیقات بیشتر بتواند به یافتن درمان‌های جدیدی منجر شود که بتوانند دلایل واقعی ایجاد ناتوانی‌های یادگیری را مشخص کنند و دیگر فقط یک‌سری راهبرد ایجاد انطباق برای جبران این ضعف‌ها ارائه نکنند.
تشخیص اختلالات یادگیری
تشخیص اختلالات یادگیری همیشه کار ساده‌ای نیست، بنابراین حتی زمانی که به نظر می‌رسد تمام علائم به‌وضوح دیده می‌شوند، نباید فرض را بر این بگذارید که می‌دانید مشکل بچه چیست. نکته‌ی مهم این است که فرزند خود را نزد متخصص ببرید تا او بچه را ارزیابی کند. بااین‌حال باید به غریزه‌ی خودتان اعتماد کنید. اگر به نظرتان مشکلی وجود دارد، به صدای درونی خودتان گوش کنید. اگر احساس می‌کنید معلم یا پزشک نگرانی شما را جدی نگرفته‌اند، از یک متخصص دیگر کمک بگیرید. اگر می‌بینید فرزندتان مشکل دارد، اجازه ندهید کسی به شما بگوید «حالا صبر کنیم ببینیم چه می‌شود» یا «نگران این موضوع نباش». چه مشکل فرزندتان از ناتوانی یادگیری باشد و چه نباشد، باید مداخله انجام شود. دیدن مشکل و اقدام‌کردن کار اشتباهی نیست.
توجه داشته باشید پیداکردن کسی که بتواند به شما کمک کند ممکن است کاری زمان‌بر و نیازمند تلاش زیاد باشد. حتی متخصصان هم گاهی ناتوانی‌های یادگیری را با اختلال کمبود توجه بیش‌فعالی و دیگر مشکلات رفتاری اشتباه می‌گیرند. شاید مجبور شوید کمی جست‌وجو کنید و از بیش از یک متخصص کمک بگیرید. اما همزمان، سعی کنید صبور باشید و به خاطر داشته باشید که همیشه نمی‌توانید یک پاسخ روشن دریافت کنید. سعی کنید درگیر تلاش برای تعیین یک برچسب برای اختلال فرزند خود نشوید. این کار را به متخصصان بسپارید. در عوض، روی گام‌هایی تمرکز کنید که می‌توانید عملاً برای حمایت از فرزند خود و پاسخ به اختلالات او بردارید.
فرایند تشخیص اختلالات یادگیری
تشخیص اختلال یادگیری فرایند خاصی دارد. این فرایند شامل تست، شنیدن شرح حال، بررسی سابقه و معاینه توسط متخصصی آموزش‌دیده می‌شود. یافتن یک مرجع معتبر مهم است. ابتدا با مدرسه‌ی فرزند خود شروع کنید و اگر آن‌ها نتوانستند کمکی به شما بکنند، از پزشک خودتان، دوستان یا اعضای خانواده بپرسید کسی را می‌شناسند که عملکرد موفقی در خصوص ناتوانی‌های یادگیری داشته باشد یا نه.
متخصصانی با تخصص‌های متفاوت می‌توانند تست و تشخیص ناتوانی‌های یادگیری را انجام دهند از جمله:
- روان‌شناسان بالینی؛
- روان‌شناسان مدرسه؛
- روان‌پزشکان کودک؛
- روان‌شناس تربیتی؛
- روان‌شناس رشد؛
- روان‌شناس اعصاب؛
- روان‌شناس؛
- کاردرمانگر (آزمایش اختلالات حسی که می‌تواند به مشکلات یادگیری منجر شود)؛
- درمانگر گفتار و زبان.
گاهی اوقات چندین متخصص گروهی خدمات می‌دهند تا بتوانند به تشخیص دقیق‌تری برسند. همچنین ممکن است از معلم‌های فرزندتان هم بخواهند نظر خود را اعلام کنند.
اقدامات لازم برای کمک به کودکان دچار اختلال یادگیری
همیشه نمی‌توان به‌سادگی فهمید که باید چه‌کار کرد و از کجا کمک گرفت. مهم است سراغ متخصصی بروید که بتواند مشکل را درک کند و تشخیص دهد. همچنین باید با مدرسه‌ی فرزندتان هم همکاری داشته باشید تا بتوانید برنامه‌های فرزند خود را هماهنگ کنید و کمک حرفهای آکادمیک هم دریافت کنید. اما نباید نقش خودتان را نادیده بگیرید. شما فرزندتان را بهتر از هر کس دیگری می‌شناسید. بنابراین باید سعی کنید رهبری این فرایند را بر عهده بگیرید. گزینه‌ها را بررسی کنید، درباره‌ی درمان‌ها و خدمات جدید تحقیق کنید و بر تحصیل فرزند خود نظارت داشته باشید.
برای اینکه در مسیر کمک به فرزندتان خسته نشوید و از پا نیفتید، می‌توانید از راهکارهای مفید موجود مانند این راهکار اسکات یانگ در کتاب «بیش‌یادگیری» بهره بگیرید:
«بعضی‌اوقات می‌توانید کاری را که انجام می‌دهید کمی اصلاح کنید تا بتوانید بیشتر روی آن تمرکز کنید، مثلاً اگر من مبحثی دشوار برای مطالعه داشته باشم، معمولاً سعی می‌کنم یادداشت‌هایی بردارم که مفاهیم سخت را برایم دوباره توضیح می‌دهند. این کار را بیشتر به این دلیل انجام می‌دهم که احتمال ورود به حالت هیپنوتیزم مطالعه‌ای را کاهش می‌دهد؛ حالتی که بیشتر ادای خواندن را درمی‌آورم، درحالی‌که ذهنم جای دیگر است. اجرای راهبردهای پرفشارتر، مثل حل مسائل، ساخت چیزی یا نوشتن و توضیح‌دادن ایده‌ها با صدای بلند، در پس‌زمینه‌ی ذهن دشوارتر است، بنابراین فرصت‌های کمتری برای ایجاد حواس‌پرتی وجود دارد.»
۱. نکات خاص درباره‌ی اختلال یادگیری فرزند خود را یاد بگیرید
۱. نکات خاص درباره‌ی اختلال یادگیری فرزند خود را یاد بگیریدیاد بگیرید که فرزندتان دچار کدام ناتوانی یادگیری است. اثرات این اختلال بر فرایند یادگیری را شناسایی کنید و ببینید کدام مهارت‌های شناختی در این زمینه نقش دارند. وقتی اثرات اختلال یادگیری بر فرزند خود را درک کنید، بهتر می‌توانید روش‌های یادگیری را ارزیابی کنید.
۲. درباره‌ی درمان‌ها، خدمات و نظریه‌های جدید تحقیق کنید
در کنار شناسایی نوع اختلال یادگیری فرزندتان، باید درباره‌ی گزینه‌های درمانی مفید موجود هم یاد بگیرید. این کار می‌تواند به شما کمک کند تا در مدرسه حامی فرزند خود باشید و در خانه درمانش را دنبال کنید.
۳. دنبال درمان‌ها و خدماتی در خانه باشید
حتی در صورتی که مدرسه امکانات لازم برای برخورد بهینه با ناتوانی یادگیری فرزندتان را نداشته باشد، می‌توانید این گزینه‌ها را خودتان در خانه و با کمک یک درمانگر یا مربی انجام دهید.
۴. نقاط قوت فرزندتان را تقویت کنید
با اینکه بچه‌های مبتلا به اختلالات یادگیری در یکی از حوزه‌های یادگیری با مشکل روبه‌رو می‌شوند، ممکن است در بخش‌های دیگر عملکردی فوق‌العاده داشته باشند. به علایق فرزند خود توجه کنید. علایق و نقاط قوت آن‌ها را تقویت کنید، چون در این صورت احتمالاً به آن‌ها در زمینه‌ی موضوعاتی که در آن دچار مشکل هستند هم کمک خواهد شد.
آموزش مهارت‌های اجتماعی و احساسی به کودکان
اختلالات یادگیری ممکن است برای بچه‌ها بسیار خسته‌کننده باشند. تصور کنید با یکی از مهارت‌هایی مشکل دارید که دوستانتان به‌سادگی آن را یاد می‌گیرند و نگرانید که جلوی تمام کلاس آبرویتان برود. یا مثلاً نمی‌توانید به‌درستی نظرتان را بیان کنید. وقتی کودکی بسیار باهوش با ناتوانی‌های یادگیری دست‌وپنجه نرم می‌کند، درماندگی دو برابر می‌شود، زیرا ممکن است نتوانند احساسات خود را بروز دهند، خودشان را آرام کنند و نشانه‌های غیرکلامی در رفتار بقیه را درک کنند. این مسئله منجر به ایجاد مشکلاتی در کلاس درس و در بین هم‌سالانشان می‌شود.
خوشبختانه در جایگاه والد این بچه‌ها، شما نقش خیلی پررنگی در این حوزه‌ها دارید. مهارت‌های اجتماعی و احساسی ثابت‌ترین شاخص‌ها برای موفقیت همه‌ی بچه‌ها هستند و این نکته در خصوص بچه‌های دچار اختلالات یادگیری نیز صادق است. این مهارت‌ها از هر مهارت دیگری مهم‌ترند و از مهارت‌های آکادمیک هم اهمیت بیشتری دارند و نشانهای از دستاوردها و شادی‌های فرد در سراسر طول عمرش محسوب می‌شوند.
ناتوانی‌های یادگیری و چالش‌های آکادمیک مربوط به آن‌ها ممکن است سبب کاهش اعتماد‌به‌نفس، تنهایی و مشکلات رفتاری شوند، اما لزوماً این اثر را ندارند. می‌توانید با ایجاد یک چرخه‌ی پشتیبان قوی برای فرزندی که از اختلال یادگیری رنج می‌برد و کمک به او برای بیان احساسات خودش و مدیریت خستگی و ناامیدی‌اش و همچنین کارکردن با وجود چالش‌ها بر این چیزها غلبه کنید. وقتی روی رشد کودک خود در مقام یک انسان و نه‌فقط برای دستاوردهای آکادمیک تمرکز کنید، می‌توانید به او کمک کنید تا عادت‌های عاطفی خوبی را که می‌توانند مسیر موفقیتش را در سراسر زندگی هموار کنند یاد بگیرد.
سخن پایانی
بچه‌داشتن هم هیجان‌انگیز است و هم خسته‌کننده. این موضوع برای تمام بچه‌ها صادق است، اما شاید فرزندی دچار اختلال یادگیری شرایط خاص‌تری را ایجاد کند. شاید موقع کارکردن با بچه به‌شدت خسته شوید و وقتی اطلاعات موردنیاز را پیدا نمی‌کنید، احساس فرسودگی کنید. بعد از اینکه فهمیدید اختلال یادگیری فرزندتان چیست و چطور بر رفتارهای او اثر می‌گذارد، می‌توانید مشکلاتی را که در مدرسه برای او ایجاد می‌شوند، در خانه پیگیری کنید. اگر امکانش را دارید، سعی کنید حتماً سراغ بقیه‌ی والدینی که همین معضلات و مشکلات را داشته‌اند بروید، زیرا آن‌ها منبعی فوق‌العاده از اطلاعات و حمایت عاطفی هستند.
کتاب‌هایی که با خواندنشان اطلاعات مفیدی درباره‌ی یادگیری کسب می‌کنید
مطالعه یکی از روش‌های مفید و اثربخش برای بهبود کیفیت زندگی است، به‌ویژه وقتی کتاب‌های مناسب را برای مطالعه انتخاب کنیم. پیشنهاد می‌کنیم این سه کتاب عالی را که با موضوع یادگیری مرتبط‌اند، در فهرست مطالعه‌ی خود قرار دهید.
 |
 |
 |
بی حد و مرز |
منحنی خلاقیت |
تیزذهن بمانید |
