روانشناسی
نشانه‌های اختلالِ پردازش شنوایی
اگر فرزندتان برای شنیدن و درک گفته‌ها دچار مشکل است، شاید به اختلال پردازش شنوایی (APD) مبتلا باشد. این اختلال بر توانایی یادگیری عمیق اثر می‌گذارد، ولی میتوان آن را با اقدامات مناسب مهار کرد و کیفیت زندگی فرد را بهبود بخشید. در این مقاله، درباره‌ی اختلال پردازش شنوایی گفته‌ایم. با ما همراه باشید.
آنچه در این مقاله میخوانید
اختلال پردازش شنوایی چیست؟
اختلال پردازش شنوایی که اختلال پردازش شنوایی مرکزی هم نامیده می‌شود، مسبب ناتوانی در پردازش، تفسیر و حفظ چیزی است که فرد می‌شنود. بچه‌هایی که دچار اختلال پردازش شنوایی هستند، ممکن است برای درک گفتار در یک محیط پرسروصدا تلاش زیادی کنند، آواهای مشابه کلامی را اشتباه بگیرند، نتوانند از دستورها پیروی کنند و دستورهای کلامی را در کلاس اشتباه متوجه شوند که به مشکل در انجام‌دادن تکالیف در مدرسه و خانه می‌انجامد.
جیم کوییک (انگلیسی: Jim Kwik) یک نویسنده و کارآفرین آمریکایی است. او بنیان‌گذار کوییک لرنینگ، یک پلتفرم یادگیری آنلاین است.
مهم است که بابت اختلالات یادگیری به دیگران برچسب نزنیم و فقط در پی کمک به آنها باشیم. جیم کوییک هم در کتاب «بی‌حدومرز» بر این نکته تأکید می‌کند و می‌گوید: «جیم با محدودیت‌ها غریبه نیست. پس از آسیبی که در کودکی به سرش وارد شد، تمرکز، توجه و توانایی یادگیری‌اش دچار اختلال شدند. معلمی بی‌عاطفه به او اشاره کرده و گفته بود: «پسری که مغزش درست کار نکنه، این‌طوریه.» جیم تمام عمرش را صرف یادگیریِ غلبه بر این ناتوانی و تبدیل این چالش‌ها به ابرقدرتِ یادگیری کرد. مغز همگی ما، کم یا زیاد، دچار مشکلاتی است. کتابِ بی‌حدومرز نسخه‌ای برای درمان مغزهای آسیب‌دیده، بازنویسیِ باورهای محدودکننده و به‌روزرسانی زندگی‌مان است. آموختن یادگیری صحیح ابرقدرتِ نهایی است؛ ابرقدرتی که تمام مهارت‌ها و توانایی‌های دیگر را ممکن می‌کند. آموزش این موضوع به شما هدف اصلی نگارش این کتاب است.»
چهار مهارت شنیداری ضروری برای بچه‌ها
۱. تشخیص شنیداری
توانایی متوجه‌شدن، مقایسه و تمیزدادن آواهای متمایز و جدا در واژه‌هاست. اگر بچه‌ای در تشخیص شنیداری دچار مشکل باشد، ممکن است واژه‌های مشابهی مثل دو و نُه را با هم اشتباه کند، در سوادآموزی مشکل داشته باشد و نتواند از دستورها پیروی کند، هرچند توجه کافی بکند.
۲. تشخیص شنیداری آواها از پس‌زمینه
۲. تشخیص شنیداری آواها از پسزمینهتوانایی جداکردن آواهای مهم از زمینه‌ی پرسروصداست. بچه‌ای که در تشخیص شنیداری آواها از پس‌زمینه تلاش زیادی می‌کند، ممکن است نتواند گفت‌وگوها و سروصداهای پس‌زمینه را حذف کند تا روی موارد مهم تمرکز کند. مثلاً بچه‌ای ممکن است درس را در کلاس نفهمد، چون نمی‌تواند سروصداهای اضافی پس‌زمینه‌ی کلاس درس را حذف کند.
۳. حافظه‌ی شنیداری
توانایی به‌یادآوردن چیزهای شنیده‌شده است که شامل حافظه‌ی کوتاه‌مدت و بلند‌مدت می‌شود. مشکلاتی که به حافظه‌ی شنیداری مرتبط است ممکن است شامل مشکل به‌یادآوردن اسم افراد، حفظ‌کردن شماره‌تلفن، پیروی از دستورالعمل‌های چندمرحله‌ای و به‌یادآوردن داستان‌ها و آوازها باشد. ترفند هایی برای بهبود حافظه شنیداری وجود دارد که به کمک آنها می توانید این مهارت را تقویت کنید.
۴. ترتیب‌دهی شنیداری
۴. ترتیب‌دهی شنیداریتوانایی درک و یادآوری ترتیب واژه‌هاست. مشکلات مربوط به ترتیب‌دهی شنیداری ممکن است شامل اشتباه‌گرفتن اعدادی مثل ۹۳ با ۳۹ و اشتباه‌کردن در فهرست‌ها و ترتیب‌ها باشد. مثلاً بچه‌ای با مشکل ترتیب‌دهی شنیداری ممکن است نتواند مراحل یک وظیفه را به ترتیبِ درست دنبال کند. با اینکه این بچه ظاهراً این دستورها را شنیده و درک کرده، ممکن است نتواند به آنها عمل کند.
علائم اختلال پردازش شنیداری
بچه‌هایی که اختلال پردازش شنیداری دارند، ممکن است در تشخیص آواها و واژه‌ها، به‌خصوص در محیط‌های پرسروصدا، با مشکل روبه‌رو شوند که آنها را دچار سردرگمی می‌کند. برای همین چنین بچه‌ای ممکن است در محیطی ساکت و آرام عملکرد بهتری داشته باشد.
همچنین این بچه‌ها ممکن است برای پیروی از دستورهای کلامی، درک املا و تلفظ دچار مشکل شوند و در ریاضی با واژه‌ها به مشکل بخورند. به‌علاوه ممکن است متوجه شوید چنین بچه‌ای در دنبال‌کردن گفت‌وگوها تلاش زیادی می‌کند، به‌خصوص گفت‌وگوهای گروهی یا موقعیت‌هایی با صدای پس‌زمینه.
در نگاه اول، ممکن است تصور شود که بچه‌ای با علائم اختلال پردازش شنوایی دچار اختلال کم‌توجهی و بیش‌فعالی (ADHD) است، چون ممکن است بی‌توجه به نظر برسد. به‌علاوه درماندگی‌ای که بچه به‌سبب اختلال پردازش شنیداری از خود نشان می‌دهد، ممکن است با رفتار دمدمی‌مزاجانه و نافرمانی اشتباه گرفته شود. ما پدر و مادرها را تشویق می‌کنیم که تلاش‌ها و مشکلات بچه در جاهای مختلف را با دقت زیرنظر بگیرند تا مطمئن شوند او حمایت کافی را دریافت می‌کند.
درمان اختلال پردازش شنیداری
درمان اختلال پردازش شنیداریدستگاه شنیداری بچه تا حدود چهارده‌سالگی به رشد خود ادامه می‌دهد، ولی حتی بچه‌ای دچار این اختلال هم می‌تواند مهارت‌های شنیداری‌اش را پرورش دهد. شاید لازم باشد پدر و مادرها و معلم‌ها تدارکاتی انجام دهند تا محیط را برای مهار این اختلال مناسب‌تر کنند. روان‌درمانی و مشاوره هم شاید در این زمینه مفید باشند.
مثلاً روان‌درمانی می‌تواند به رفع مشکلات حسی، مشاوره می‌تواند به مهار اضطراب و افسردگیِ ناشی از این اختلال و گفتاردرمانی و زبان‌درمانی می‌تواند به حل کاستی‌های زبانی کمک کند. هنردرمانی و موسیقی‌درمانی می‌توانند به بچه کمک کنند عزت‌نفس خود را به دست آورد و بعضی از درمان‌ها می‌توانند حتی به مغز کمک کنند تا صداها را در محیط‌های پرسروصدا بهتر پردازش کند. علاوه‌بر این، ابزارهای کمکی شنیداری وجود دارند که صدای گوینده را قوی‌تر و صداهای پس‌زمینه را کمتر می‌کنند. در این حالت، بچه گیرنده‌ای در گوشش نصب می‌کند که به او کمک کند چیزی را که می‌شنود بفهمد.
راهکارهای دیگر عبارت‌اند از:
- به فرزندتان یاد بدهید به گوینده نگاه کند تا از اطلاعات دیداری برای جبران واژه‌های نشنیده استفاده کند.
- از فرزندتان بخواهید دستورها را تکرار کند تا مطمئن شوید آنها را فهمیده است.
- با فرزندتان شمرده‌شمرده صحبت کنید.
- فرزندتان را تشویق کنید یادداشت‌برداری کند یا فهرستی از دستورها داشته باشد.
- برای تلویزیون یا کامپیوتر از برنامه‌ی زیرنویس‌دار یا زیرنویس استفاده کنید.
- به فرزندتان یاد بدهید وقتی در شنیدن به مشکل برمی‌خورد، آن را ابراز کند.
برای اینکه در مسیر کمک به فرزندتان خسته نشوید و از پا نیفتید، می‌توانید از راهکارهای مفید موجود مانند این راهکار اسکات یانگ در کتاب «بیش‌یادگیری» بهره بگیرید:«بعضی‌اوقات می‌توانید کاری را که انجام می‌دهید کمی اصلاح کنید تا بتوانید بیشتر روی آن تمرکز کنید، مثلاً اگر من مبحثی دشوار برای مطالعه داشته باشم، معمولاً سعی می‌کنم یادداشت‌هایی بردارم که مفاهیم سخت را برایم دوباره توضیح می‌دهند.این کار را بیشتر به این دلیل انجام می‌دهم که احتمال ورود به حالت هیپنوتیزم مطالعه‌ای را کاهش می‌دهد؛ حالتی که بیشتر ادای خواندن را درمی‌آورم، درحالی‌که ذهنم جای دیگر است. اجرای راهبردهای پرفشارتر، مثل حل مسائل، ساخت چیزی یانوشتن و توضیح‌دادن ایده‌ها با صدای بلند، در پس‌زمینه‌ی ذهن دشوارتر است، بنابراین فرصت‌های کمتری برای ایجاد حواس‌پرتی وجود دارد.»
سخن پایانی
در این مقاله با اختلال پردازش زبانی آشنا شدیم، اختلالی که اگر برای مهار و درمان آن اقدامی نشود، ممکن است اثرات منفی زیادی بر زندگی فرد بگذارد. خوشبختانه روش‌های زیادی برای مقابله با این اختلال وجود دارند با توجه به نشانه‌های آن و شناسایی‌اش، میتوان از بروز مشکلات جدی در آینده پیشگیری کرد. با اشتراک‌گذاری این مقاله می‌توانید شما هم سهمی در مقابله با این اختلال و بهبود کیفیت زندگی افراد داشته باشید.
کتاب‌هایی که با خواندنشان اطلاعات مفیدی درباره‌ی افزایش بهره‌وری کسب می‌کنید
مطالعه یکی از روش‌های مفید و اثربخش برای بهبود کیفیت زندگی است، به‌ویژه وقتی کتاب‌های مناسب را برای مطالعه انتخاب کنیم. پیشنهاد می‌کنیم این سه کتاب عالی را که با موضوع افزایش بهره‌وری مرتبط‌اند، در فهرست مطالعه‌ی خود قرار دهید.
 |
 |
 |
بی حد و مرز |
منحنی خلاقیت |
تیزذهن بمانید |
