اکثر ما دوست داریم که اعتمادبهنفس زیادی داشته باشیم. و دوست داریم با افزایش اعتماد به نفس خود به تواناییها، ویژگیها و قضاتمان ایمان داشته باشیم، اینطور نیست؟
مثلا ممکن است در زمینه خاصی اعتمادبهنفسمان خیلی زیاد باشد و در دیگر زمینهها اعتمادبهنفس چندانی نداشته نباشیم. طبق تحقیقات نیز اعتمادبهنفس برای سلامت جسم و روان مهم است، پس در این مقاله همراهمان باشید تا بهترین راهکارهای تقویت اعتمادبهنفس را با شما در میان بگذاریم.
آنچه در این مقاله میخوانید
راهکارهای تقویت اعتمادبهنفس
وقتی اعتمادبهنفس کافی داشته باشید، در زندگی شخصی و حرفهای خود موفقتر خواهید بود. مثلا طبق تحقیقات، افرادی که اعتمادبهنفس زیادی دارند، معمولا موفقیتهای تحصیلی بیشتری کسب میکنند. میزان اعتمادبهنفس شما حتی بر نحوه شناساندن خود به دیگران نیز اثر میگذارد.
خوشبختانه راههای مختلفی برای تقویت اعتمادبهنفس وجود دارد. اگر در زمینه خاصی اعتمادبهنفس ندارید یا سعی میکنید که اعتمادبهنفس خود را در زمینه خاصی افزایش دهید، این ۹ راهکار برایتان سودمند خواهند بود.
۱. خودتان را با دیگران مقایسه نکنید
آیا ظاهر خود را با افرادی که در اینستاگرام دنبال میکنید، مقایسه میکنید؟ حقوقتان را با درآمد دوستتان مقایسه میکنید؟ طبق نظریه مقایسه اجتماعی، مقایسهکردن امری طبیعی است اما بهاحتمال زیاد اعتمادبهنفس شما را افزایش نمیدهد و حتی ممکن است اثر معکوس داشته باشد.
طبق یکی از پژوهشهای منتشرشده در مجله «شخصیت و تفاوتهای فردی»، میان حسادت و احساس ما به خودمان ارتباط مستقیمی وجود دارد.
محققان مشخصا اعلام کردهاند که وقتی افراد خود را با دیگران مقایسه میکنند، حس حسادت در آنها برانگیخته میشود و هرچه این حسادت بیشتر باشد، احساس ناخوشایندتری به خود خواهند داشت.
اگر احساس کردید که در حال مقایسه خود با دیگری هستید، برای حفظ اعتمادبهنفستان به خودتان یادآوری کنید که این کار بیهوده است. هر کسی در مسابقه منحصربهفرد خودش میدود و زندگی رقابت نیست.
اگر به زندگی شخص دیگری حسادت ورزیدید، فورا به تواناییها و موفقیتهای خودتان فکر کنید.برای یادآوری بهتر موفقیتهای خود یک دفتر سپاسگزاری داشته باشید. اینطوری بهجای توجه به زندگی دیگران، بر زندگی خودتان تمرکز میکنید.
شبکههای اجتماعی در این زمینه شرورانه عمل کردهاند، چون این سیستم عملا برای افزایش مقایسه طراحی شده است. بااینحال فراموش نکنید که مردم اغلب بهترین و بدترین تجربیات خود را به اشتراک میگذارند. پس موفقیتهای روزانه خود را جشن بگیرید و با این کار اعتمادبهنفستان را تقویت کنید.
۲. با افراد مثبت معاشرت کنید
یک لحظه به این فکر کنید که دوستانتان چه احساسی به شما میدهند. آیا شما را بالا میبرند یا پایین میآورند؟ آیا دائما در حال قضاوتکردن شما هستند یا شما را همانگونه که هستید میپذیرند؟
مقالات پیشنهادی سردبیر
افرادی که با آنها وقت میگذرانید، بیش از آنچه تصور میکنید بر افکار و نگرش شما درباره خودتان اثر میگذرانند. بنابراین به احساسی که دیگران در شما ایجاد میکنند، توجه کنید. اگر بعد از معاشرت با شخص خاصی احساس بدی دارید، شاید وقتش رسیده است که ارتباط خود را با او قطع کنید.
با کسانی که شما را دوست دارند و بهترینها را برای شما میخواهند معاشرت کنید. بهدنبال افرادی باشید که مثبتاندیشاند و اعتمادبهنفس شما را تقویت میکنند. اعتمادبهنفس ارتباط مستقیمی با نگرش مثبت دارد.
۳. از بدنتان مراقبت کنید
این راهکار بیشتر مبتنی بر این ایده است که اگر با بدن خود بدرفتاری بکنید، بهسختی میتوانید احساس خوبی به خودتان داشته باشید. وقتی از خودتان مراقبت میکنید، این را میدانید که برای ذهن، جسم و روح خود کار مثبتی انجام میدهید، درنتیجه بیشتراحساس اعتمادبهنفس میکنید.
در ادامه، تعدادی از روشهای خودمراقبتی را مطرح کردهایم که تأثیر بسزایی در افزایش اعتمادبهنفس دارند.
۱. توجه به رژیم غذایی
تغذیه سالم فواید زیادی دارد که یکی از آنها افزایش اعتمادبهنفس و عزتنفس است. وقتی بدن خود را با غذاهای سرشار از مواد مغذی تغذیه میکنید، سالمتر، قویتر و پرانرژیتر خواهید بود و درنتیجه احساس بهتری به خودتان خواهید داشت.
۲. ورزش
طبق تحقیقات، فعالیت بدنی سبب افزایش اعتمادبهنفس میشود. مثلا در پژوهش سال ۲۰۱۶ اثبات شد که فعالیت بدنی منظم تصویر بدنی افراد را بهبود میبخشد و همزمان با بهترشدن این تصویر بدنی، اعتمادبهنفس افزایش مییابد.
۳. مدیتیشن
مدیتیشن جدا از اینکه آرامشبخش است، اعتمادبهنفس را به شیوههای مختلف تقویت میکند. مثلا خودشناسی و پذیرش خود را برایتان آسانتر میکند. همچنین به شما میآموزد که از خودگویی منفی و گفتوگوهای ذهنی بیهوده که اعتمادبهنفستان را میکاهند، بپرهیزید.
۴. خواب
کمخوابی اثری منفی بر احساسات شما میگذارد. برعکس، خواب باکیفیت ارتباط مستقیمی با ویژگیهای شخصیتی مثبت از جمله خوشبینی و عزتنفس دارد.
مراقبت از بدن فقط به این معنا نیست که خوب به نظر برسید. وقتی خود و مراقبت از خود را در اولویت قرار میدهید، به دیگران نشان میدهید که چه چیزی برایتان اهمیت دارد و آنها را متقاعد میکنید که همین احساس را به شما داشته باشند.
۴. با خودتان مهربان باشید
مهربانی با خود یعنی بههنگام اشتباه، شکست یا عقبنشینی، با خودتان بهمهربانی رفتار کنید. اگر با خود مهربان باشید، بهلحاظ عاطفی انعطافپذیرتر میشوید و میتوانید علاوهبر مهار بهتر احساسات چالشبرانگیز، ارتباط خود با دیگران را تقویت کنید.
جیمز اسمیت در کتاب «چطور اعتمادبهنفس داشته باشیم»، میگوید: «راحتی و رشد دست در دست هم دارند. کلی مزخرفات در اینترنت هست دربارهی اینکه الماس چطور تحت فشار شکل میگیرد، فکر نمیکنم لازم باشد اینها را یادآوری کنم. فکر میکنم اگر زمانی خواستید نبض رشد و پیشرفت شخصیتان را بگیرید، بررسی میزان راحتی و ناراحتی در زندگیتان جایی عالی برای نگاهکردن است. یادتان باشد، درست مثل رشد عضله یا رسیدن به تناسباندام، ضروری است که تا سرحد خستگی دائماً تمرین کنید، نه خیلی زیادی، نه خیلی کم. اما پیداکردن نقطهی مطلوب و رسیدن به آن به شما این امکان را میدهد که همواره در مسیر پیشرفت باشید و کسی شوید که بیشتر از آن که کمی پیشتر بودید کار از دستش برمیآید.
از خودتان بپرسید که اخیراً با چه چیزهای معذبکنندهای سروکله زدهاید، آنوقت میتوانید میزان رشد و پیشرفتتان درحالحاضر را دقیقاً اندازه بگیرید. اگر خودتان را به چالش نمیکشید، در مسیر پیشرفت قرار ندارید.»
۵. با خودتان گفتوگوی درونی یا خودگویی مثبت داشته باشید
خودگویی منفی تواناییهایتان را محدود میکند و با تحمیل این طرز تفکر که «از عهده هیچ کاری برنمیآیید»، «فلان کار خیلی سخت است» یا «حتی نباید تلاش بکنید» اعتمادبهنفستان را کاهش میدهد.
البته اگر گفتوگوی درونی خوشبینانه باشد، موجب میشود که با خودتان مهربانتر باشید، شک و تردید را از خود دور کنید و آمادگی لازم برای مقابله با چالشهای جدید را به دست بیاورید.
دفعه بعد که احساس کردید در جلسه کاریتان حرفی برای گفتن ندارید یا آنقدر بدهیکلید که حتی با ورزشکردن هم هیکلتان بهتر نمیشود، به خودتان یادآوری کنید که افکارتان همیشه حقیقت ندارند. سپس راهی برای تبدیل این افکار به خودگویی مثبت پیدا کنید.
در اینجا چند نمونه از راههای مقابله با خودگویی بدبینانه، تغییر افکار منفی به مثبت و افزایش اعتمادبهنفس در طول این مسیر را مشاهده میکنید:
- تغییر «من از پسش برنمیآم» یا «این غیرممکنه» به «من میتونم انجامش بدم» یا «فقط باید سعی خودم رو بکنم».
- تغییر «من هیچ کاری رو نمیتونم درست انجام بدم» به «سعی میکنم دفعه بعد بهتر انجامش بدم» یا «حداقل یه چیزی یاد گرفتم».
- تغییر «از صحبتکردن توی جمع متنفرم» به «من به صحبتکردن توی جمع علاقهای ندارم» و «هرکسی تواناییها و ضعفهای خودش رو داره».
۶. با ترسهایتان روبهرو شوید
کارهایتان را برای بهدستآوردن اعتمادبهنفس لازم به تعویق نیندازید؛ منظور کارهایی مانند درخواست برای قرار ملاقات یا ترفیع است. در چنین موقعیتهایی، یکی از بهترین راههای تقویت اعتمادبهنفس رویارویی با ترسهایتان است.
سعی کنید با ترسهایی که ناشی از کمبود اعتمادبهنفس هستند روبهرو شوید. حتی اگر از خجالتزدهشدن یا خرابکاریکردن میترسید، باز هم سعی خود را بکنید.
گاهی کمی شک و ترید به خود باعث بهبود عملکرد میشود. به خودتان بگویید که امتحانش ضرری ندارد و بهتر است انجامش بدهم و ببینم که چه میشود.
کمی اضطراب یا چند اشتباه کوچک آنقدرها هم که فکر میکنید وحشتناک نیست. هربار قدمی رو به جلو برمیدارید، اعتمادبهنفس بیشتری پیدا میکنید. اینطوری از مسائلی که عواقب منفی ناگواری خواهند داشت، اجتناب میکنید.
درست است که این کار در حرف آسان و در عمل دشوار است، اما همین قدمها و موفقیتهای کوچک ما را به جایگاههای بزرگی میرسانند. این را نوعی تکنیک «مواجههدرمانی» در نظر بگیرید. پیشرفت بههرحال پیشرفت است، حتی اگر کوچک باشد!
۷. کارهایی را انجام دهید که در آنها مهارت دارید
اگر دست به کارهایی بزنید که در انجامشان مهارت دارید، اعتمادبهنفستان بهتدریج افزایش مییابد و به دنبال آن تواناییهایتان تقویت میشوند و بیشتر از گذشته به خودتان ایمان خواهید داشت. این رویکرد یک مزیت دیگر هم دارد؛ میزان رضایت شما از زندگی را افزایش میدهد.
طبق تحقیقات، ایمان به توانایی خود در ایجاد نقاط قوت فردی تا حدی ارتباط مستقیمی با میزان رضایت از زندگی دارد. بنابراین ابتدا باید نقاط قوت خود را بشناسید، سپس مدام تقویتشان کنید.
مثلا اگر در ورزش خاصی مهارت دارید، دستکم هفتهای یک بار تمرین کنید. اگر در انجام کار خاصی مهارت دارید، سعی کنید آن را بیشتر انجام دهید. ارتقای قدرت و تواناییهای شخصی سبب تقویت اعتمادبهنفس میشود.
۸. بدانید که چه موقع باید نه بگویید
گفتیم که انجام کارهایی که در آنها مهارت دارید، اعتمادبهنفستان را افزایش میدهد، اما گاهی هم این کارها سبب تضعیف اعتمادبهنفس میشوند. مثلا ممکن است هربار که در فعالیت خاصی شرکت میکنید، بهجای بهترشدن، احساس کنید که حالتان بدتر شده است.
اگر فعالیت یا کار خاصی اعتمادبهنفستان را کاهش میدهد، هیچ اشکالی ندارد که به آن نه بگویید. منظور این نیست که از هر کاری که شما را ناراحت میکند اجتناب کنید، چون ناراحتی اغلب بخشی از فرایند رشد شخصی است. بااینحال، سعی کنید مرزهای خود را بشناسید و به آنها پایبند باشید.
تعیین مرزهای اجتماعی و عاطفی شما را قادر میسازد که بهلحاظ روانی احساس امنیت بیشتری کنید. علاوهبر این، با تعیین این مرزها تسلط بیشتری روی زندگی خود خواهید داشت. اعتمادبهنفس تا حدودی به این معناست که احساس کنید اختیار زندگیتان را در دست دارید.
پس دفعه بعد که کسی کار یا فعالیت خاصی را به شما پیشنهاد داد و احساس کردید که آن فعالیت اعتمادبهنفس شما را کاهش میدهد، پیشنهادش را با احترام رد کنید.
اما مجبور نیستید که برای همیشه از آن کار اجتناب کنید. هر زمان که احساس کردید توانایی لازم برای انجام آن را به دست آوردهاید و انجامش آسیبی به اعتمادبهنفستان وارد نمیکند، امتحانش کنید.
۹. اهداف واقعبینانه داشته باشید
هر کسی ممکن است در مسیر رسیدن به اهدافش چندین بار زمین بخورد تا بفهمد که چه چیزی برایش بهتر است.
بنابراین شما نیز ممکن است به این فکر کنید که آیا ابزار یا توانایی لازم برای رسیدن به موفقیت یا هدف خاصی را دارید یا نه. یا اینکه چگونه میتوانید همزمان با دنبالکردن اهدافتان، اعتمادبهنفس خود را حفظ کنید. راهحل تعیین اهداف واقعبینانه است.
اگر اهدافی که برای خود تعیین میکنید بلندپروازانه باشند و نتوانید به آنها دست یابید، اعتمادبهنفستان آسیب میبیند. برعکس، اهدافی که واقعبینانه باشند، اغلب دستیافتنی هستند و هرچه بیشتر به اهداف خود دست یابید، توانایی و اعتمادبهنفستان بیشتر میشود.
بهمنظور تعیین اهداف واقعبینانه، هرآنچه را میخواهید یادداشت کنید. بعد از خودتان بپرسید که آیا میتوانید به آنها دست یابید یا نه (با خودتان روراست باشید!).
اگر پاسخی که به خود میدهید تقریبا «نه» است، این احتمال وجود دارد که هدفتان کمی بلندپروازانه باشد. آن را طوری تنظیم کنید که واقعبینانهتر و دستیافتنیتر باشد.
شاید لازم باشد که به این منظور کمی تحقیق کنید. مثلا اگر هدفتان این است که وزنتان را کاهش دهید، توصیه متخصصان این است که برای کاهش وزن سالم و طولانیمدت بهتر است هفتهای پانصد تا نهصد گرم وزن کم کنید.
وقتی از این توصیه و دستورالعمل اطلاع داشته باشید، هدف خود را براساس آن تعیین میکنید و پس از دستیابی به آن، احساس اعتمادبهنفس میکنید.
تفاوت افراد بااعتمادبهنفس و بیاعتمادبهنفس
وقتی یاد گرفتید که چگونه میتوانید اعتمادبهنفس بیشتری داشته باشید، فرق کسی را که اعتمادبهنفس دارد با کسی که همواره احساس تزلزل میکند آسانتر متوجه میشوید. در این بخش چند نمونه از این تفاوتها را بیان میکنیم.
افراد بااعتمادبهنفس:
- از موفقیت دیگران خوشحال میشوند؛
- روشنفکرند؛
- خوشبیناند؛
- ریسکپذیرند؛
- به خودشان میخندند؛
- مصمماند؛
- همیشه در حال یادگیری و پیشرفتاند؛
- اشتباهاتشان را میپذیرند؛
- مسئولیتپذیرند.
افراد بیاعتمادبهنفس:
- دیگران را قضاوت میکنند و به آنها حسادت میورزند؛
- کوتهفکرند؛
- بدبیناند؛
- از تغییر میترسند؛
- عیبهای خود را پنهان میکنند؛
- سستارادهاند؛
- طوری رفتار میکنند که گویی عقل کل هستند؛
- بهانهتراشی میکنند؛
- دیگران را سرزنش میکنند.
فواید افزایش اعتماد به نفس
احساس اعتمادبهنفس یکی از آن حسهای خوشایند است. گفته میشود که افزایش اعتماد به نفس بر فعالیتهای شما در خانه، محل کار و روابطتان اثر مثبت میگذارد. برخی از تأثیرات مثبت یادگیری تقویت اعتمادبهنفس عبارتاند از:
- عملکرد بهتر: بهجای اینکه مدام به این فکر کنید که بهاندازه کافی خوب نیستید، انرژی خود را صرف تلاشهایتان بکنید. درنهایت وقتی اعتمادبهنفس بیشتری داشته باشید، عملکردتان هم بهتر خواهد بود.
- روابط سالمتر: داشتن اعتمادبهنفس علاوهبر اینکه باعث میشود به خودتان احساس بهتری داشته باشید، موجب میشود که دیگران را نیز بهتر درک کنید و دوست داشته باشید. همچنین به شما این قدرت را میدهد که از روابط سمی بیرون بیایید.
- آمادگی برای امتحانکردن چیزهای جدید: اگر به خودتان ایمان داشته باشید، آسانتر میتوانید چیزهای جدید را امتحان کنید. چه بخواهید درخواست ترفیع بدهید و چه در کلاس آشپزی ثبتنام کنید، زمانی که به خود و تواناییتان اطمینان داشته باشید، امتحانکردن چیزهای جدید برایتان آسانتر میشود.
- انعطافپذیری: اگر به خودتان اطمینان داشته باشید، انعطافپذیری و توانایی شما برای پشتسرگذاشتن سختیها و ناملایمات زندگی بیشتر میشود.
سؤالات پرتکرار
۱. چگونه میتوانم از لحاظ اجتماعی بااعتمادبهنفستر باشم؟
اگر در موقعیتهای اجتماعی اعتمادبهنفس ضعیفی دارید، سعی کنید دیدگاهتان را تغییر دهید. بهجای اینکه تعاملات گروهی را نوعی عامل استرسزا در نظر بگیرید، به آنها به چشم فرصتی برای تقویت اعتمادبهنفس نگاه کنید.
اگر کسی هست که حضورش به شما اعتمادبهنفس میدهد، میتوانید از او بخواهید که شما را در جمعها و دورهمیها همراهی کند.
تدارکدیدن یک دورهمی اجتماعی نیز راهکار مفیدی است، زیرا میدانید که چه انتظاری دارید و بر اوضاع مسلطید. اگر موقعیتهای اجتماعی شما را شدیدا مضطرب میکنند یا اعتمادبهنفستان را کاهش میدهند، بد نیست با یک متخصص سلامت روان گفتوگو کنید.
۲. چگونه میتوانم در روابط خود بااعتمادبهنفستر باشم؟
یکی از راههای تقویت اعتمادبهنفس در رابطه شناخت ارزش خود است. وقتی بدانید که چه ارزشی برای دیگران دارید، بیشتر احساس اعتمادبهنفس میکنید. راه دیگرش این است که در زمان حال زندگی کنید و نگران گذشته یا آینده نباشید.
اگر دلیلتان برای نداشتن اعتمادبهنفس در رابطه ترس از طردشدن است، به یاد داشته باشید که قرار نیست همه با هم تفاهم داشته باشند. همانطور که ممکن است شما برای آنها ساخته نشده باشید، آنها نیز ممکن است برای شما ساخته نشده باشند و دلیلش این نیست که دیگران با شما مشکل دارند.
۳. چگونه میتوانم در محل کارم بااعتمادبهنفستر باشم؟
اگر دلیل اعتمادبهنفس نداشتن در محل کار نگرانی بابت عملکردتان است، برای اطمینان از شیوه صحیح انجام کارتان مرتب با سرپرست خود در ارتباط باشید.
درباره زمینههایی که میتوانید در آنها پیشرفت کنید، از او بازخورد بخواهید و سپس مهارتهای لازم را کسب یا تقویت کنید تا وظایفتان را با اعتمادبهنفس بیشتری انجام دهید.
ببینید در کدام بخش از کارتان عملکرد بهتری دارید، فعالیت خود را در همان بخش بیشتر کنید. اگر اشتباهی مرتکب شدید، آن را بپذیرید، از آن درس بگیرید و ادامه بدهید. هیچکس کامل نیست و شما هم نباید از خودتان چنین انتظاری داشته باشید.
۴. چگونه میتوانم در خصوص بدن و ظاهرم بااعتمادبهنفستر باشم؟
اگر حس میکنید که اعتمادبهنفس شما به ظاهر فیزیکیتان گره خورده است، تصویر بدنیتان را بهبود ببخشید. بهجای تمرکز بر عیبهای ظاهریتان، روی نقاطی تمرکز کنید که احساس خوبی به آنها دارید.
راه دیگر این است که بدن خود را با بدن دیگران مقایسه نکنید. بدن هرکس با دیگری فرق دارد و هرکس بهنحوی زیباست. یادتان باشد که در این دنیا برای همه جا هست و فرقی نمیکند که چه شکل و اندازهای داشته باشید.
در این مقاله نه روش طلایی برای افزایش اعتماد به نفس ارائه دادیم برای مطالعه بیشتر کلیک کنید.
سخن پایانی برای افزایش اعتماد به نفس
مشکل ازدستدادن اعتمادبهنفس ممکن است برای هر کسی پیش بیاید. خوشبختانه این مشکل راهحلهایی دارد و همین که یاد بگیرید بااعتمادبهنفس رفتار کنید، اعتمادبهنفستان بیشتر میشود. حتما شما هم شنیدهاید که لبخندزدن مغزتان را فریب میدهد تا احساس شادی بیشتری داشته باشد.
اگر از خودتان اعتمادبهنفس نشان دهید، حتی زمانی که چنین احساسی ندارید، دیگران با شما رفتار متفاوتی خواهند داشت. درنتیجه اعتمادبهنفستان واقعا بیشتر میشود و این چرخه ادامه مییابد.
گاهی هم کمبود اعتمادبهنفس نشانه نوعی بیماری روانی مثل افسردگی و اضطراب است. اگر کمبود اعتمادبهنفس کار و زندگی اجتماعی یا تحصیل شما مختل کرده، بهتر است که با روانشناس یا درمانگر مشورت کنید.
درمانگر میتواند به شما کمک کند مسئله را بهتر درک کنید، راههای درمانی ممکن را به شما پیشنهاد بدهد و با شما همکاری کند تا مهارتهای لازم برای ایجاد اعتمادبهنفس در خود ایجاد کنید.
مطالعه نیز یکی از روشهای مفید و اثربخش برای افزایش آگاهی و بهبود کیفیت زندگی است، بهویژه وقتی کتابهای مناسب را برای مطالعه انتخاب کنیم. پیشنهاد میکنیم این دو کتاب عالی را که با موضوع اعتمادبهنفس مرتبطاند، در فهرست مطالعه خود قرار دهید.
چرا تابهحال کسی اینها را به من نگفته بود؟ |
چطور اعتمادبهنفس داشته باشیم
|