بررسی انواع مشکلات خانوادگی و بهترین راهکارهای آنها

انواع مشکلات خانوادگی

 

خانواده یعنی زندگی، یعنی همه‌ی آن چیزی که به‌هنگام سختی‌ها به آن احتیاج داریم. خانواده مهم‌ترین پشتیبان ماست که هنگام جشن گرفتن موفقیت‌ها و سوگواری برای شکست‌ها روی آن حساب باز می‌کنیم. خانواده با ما می‌خندد، با ما گریه می‌کند و هنگامی که به کمک احتیاج داریم از ما پشتیبانی می‌کند. اما همه‌ی این‌ها به معنی این نیست که خانواده دچار مشکل نمی‌شود. هرچند هر خانواده‌ای معضلات و مشکلات مخصوص به خود را دارد، بعضی از مشکلات در همه‌ی خانواده‌ها مشابه اند. در این مقاله به انواع مشکلات خانوادگی و مشکلات متداول آنها و راه‌حل‌ها می‌پردازیم.

هفت تا از انواع مشکلات خانوادگی متداول در خانواده و راه‌حل‌های آن

۱. فاصله‌ی نامناسب از خانواده

فاصله‌گرفتن از خانواده چه از نظر عاطفی و چه بابت مشغله‌های کاری فشار زیادی بر خانواده و روابط افراد وارد می‌کند و اگر صاحب فرزند خانواده‌اید، این مشکل دوچندان خواهد بود.

دلایل مشکلات خانوادگی

البته برای حفاظت از خانواده مقدار مناسبی از فاصله بین اعضای آن لازم است. اگر وقت‌گذرانی با خانواده، صمیمیت یا وابستگی بین آنان از حد متعادل بیشتر شود، احتمالاً باعث بروز مشکلات خانوادگی می‌شود. هر رابطه‌ای، حتی در خانواده‌ای خوشحال و موفق، نیازمند فاصله حساب‌شده بین اعضاست. حتی اگر به‌سبب شغل و زندگی همه‌ی وقت خود را در خانه می‌گذرانید، باید به رعایت فاصله‌ی مناسب دقت کنید.

راه‌حل

در حالت اول، اگر در سفرید و از میان برداشتن فاصله فیزیکی برایتان ممکن نیست، چند اقدام کوچک مثل تماس ویدئویی، بازی‌های آنلاین و تماشای فیلم آنلاین با یکدیگر ممکن است سبب کاهش حس دوری و دلتنگی شما شود.

در حالت دوم، برای خود حریم شخصی ایجاد کنید. به انجام تفریحات یا هر کاری که دوست دارید مشغول شوید. فاصله بیشتر یا کمتر از حد مناسب می‌تواند به روابط خانواده صدمه وارد کند.

۲. اختلاف بر سر شیوه‌ی تربیت فرزند

هر پدر و مادری درباره‌ی شیوه‌ی تربیت فرزند نظرات متفاوتی دارد. برای بسیاری افراد روش تربیت فرزند از تجربه‌ی دوران کودکی خودشان نشئت می‌گیرد.

راه‌حل

اگر شما و شریک زندگی‌تان درباره‌ی تربیت فرزند اختلاف‌نظر دارید، درباره‌ی آن با یکدیگر صحبت کنید. نظرات همسر خود درباره‌ی سبک تربیت فرزند را درک کنید و در خصوص جوانب مثبت و منفی نظرات یکدیگر صحبت کنید.

۳. فقدان ارتباط مناسب

بیشتر اختلاف‌ها، مشاجرات و دعواها بابت نبود ارتباط مناسب یا ضعف ارتباط رخ می‌دهند. بزرگ‌سالان و کودکان هر دو به فضایی مناسب برای توضیح مشکلات خود نیاز دارند. درک یکدیگر بر مبنای فرضیات، خصوصا در محیط خانواده، کار درستی نیست.

مشکلی رایج در خانواده‌های ناتنی نداشتن ارتباط مناسب است. داشتن برادر یا خواهر ناتنی یا پدرخوانده یا مادرخوانده ممکن است باعث اضطراب یا خجالت شود و ارتباط نزدیک اعضای خانواده با یکدیگر را دچار مشکل کند.

ناتاشا لان در کتاب «از عشق گفتن» با تأکید بر اهمیت تعامل مناسب می‌گوید: «رابطه‌ی من با پیریا اکنون بسیار مستحکم است؛ چون تعامل فوق‌العاده خوبی با یکدیگر داریم. در سال‌های نوجوانی و جوانی‌مان، پیش‌فرض‌هایی درباره‌ی رابطه‌مان و شخصیت خواهرم داشتم، بدون‌اینکه سعی کنم او را واقعاً بشناسم. البته همیشه الگوهای خاصی در خانواده‌ها وجود دارند که گاهی درکشان مشکل است. اما بهتر است چیزی را که نیاز دارید به زبان بیاورید و سعی کنید بفهمید چرا یکی از اعضای خانواده‌تان احساسات ناخوشایندی دارد؛ حتی اگر این فرد خواهر یا برادرتان است و فکر می‌کنید از هر نظر او را می‌شناسید.»

راه‌حل

بسیاری از نوجوانان از ترس تمسخر یا شرم از ابراز احساسات خودداری می‌کنند. برای اعضای خانواده توضیح دهید که هریک از آن‌ها اجازه دارند نظرات خود را بدون نگرانی بیان کنند. آن‌ها را به برقراری ارتباط آشکارا و منصفانه تشویق کنید. حتی پدربزرگ و مادربزرگ خانواده نیز حق دارند نظرات خود را داشته باشند.

۴. بحث و درگیری

همان‌طور که گفتیم، وجود بحث و اختلافات بخشی از پویایی خانواده است، چراکه همه‌ی ما حق اظهار نظر داریم. بااین‌حال اگر مشاجره و درگیری‌ها به‌موقع حل نشوند، ممکن است به روابط اعضای خانواده آسیب برسانند. دقت کنید که هنگام بحث و مشاجره نباید احساساتی شوید، چراکه در این لحظات ممکن است بدون آن‌که قصد داشته باشید، حرفی ناراحت‌کننده بزنید.

بحث و گفت‌وگو اصلاً چیز بدی نیست و طبیعت ارتباطات خانوادگی‌ است. بااین‌حال اگر از افراد موقع صحبت تسلط خود را از دست بدهند، ممکن است این بحث‌ها مشکل‌ساز شوند.

۵. مشکلات مالی

در هر رابطه‌ای، مسائل مالی از اصلی‌ترین عوامل فشارند. مشکل مالی ممکن است تنش در خانواده را افزایش دهد یا حتی شروع‌کننده‌ی تنش باشد. بحث و جدل درباره‌ی پول و نحوه‌ی مدیریت آن یکی از مشکلات رایج در خانواده است که باید جدی گرفته شود.

راه‌حل

برای برطرف‌کردن مشکلات مالی راه‌حل‌های متنوعی از جمله تعیین بودجه‌ی ماهانه یا کاستن از مخارج غیرضروری وجود دارد. بااین‌حال بدانید که مسائل مالی آزمونی بی‌نظیر برای کیفیت روابط خانوادگی هستند. اگر شما و شریک زندگی‌تان برای حل این مشکل مهم آمادگی  داشته باشید، احتملاً از پس سایر سختی‌های زندگی نیز برخواهید آمد. 

۶. فرزندان سرکش و لجباز

یکی از مشکلات اساسی بین والدین و فرزندان وقتی رخ می‌دهد که فرزندان سرکش می‌شوند و به حرف پدر و مادر خود گوش نمی‌کنند. بزرگ‌کردن فرزند از نوزادی تا نوجوانی و جوانی مطمئناً سخت و طاقت‌فرساست. بچه‌های سرکش صبر شما را می‌آزمایند. در چنین شرایطی هرچند ممکن است نتوانید اعمال کودکان خود را مستقیماً کنترل کنید، به یاد داشته باشید که می‌توانید با عواقب اعمالشان به آن‌ها آموزش دهید. 

 تاثیر مشکلات خانوادگی بر فرزندان

راه‌حل

واکنش‌های احساسی خود را مهار کنید. اگر با نوجوانی پرخاشگر و عصبانی روبه‌رو هستید، سعی کنید در ابتدا فقط به شکایت‌های تند او گوش کنید و وقتی خودش از شما خواست به او توصیه‌ای کنید، او را نصیحت کنید. همیشه به یاد داشته باشید که آزمون و خطا یکی از بهترین راه‌های یادگیری عمیق برای فرزند شماست، پس بابت اشتباهات او بیش از حد نگران نشوید. به فرزندان خود فرصت اشتباه‌کردن بدهید و فقط اگر دیدید در مشکلات دست‌وپا می‌زنند و ممکن است آسیب ببینند، برای کمک به آن‌ها بشتابید. 

۷. برقراری تعادل بین زندگی کاری و خانوادگی

یکی دیگر از معضلات خانوادگی متداول فقدان تعادل بین کار و زندگی است. وقتی پدر و مادر خانواده هر دو شاغل و به‌شدت درگیر کارند، تضاد این مسئله با نیاز اعضای خانواده به در کنار هم بودن و گذران وقت با یکدیگر سبب برهم‌خوردن تعادل می‌شود. 

راه‌حل

کار را فقط در محل کار انجام دهید و وقتی از محل کارتان خارج می‌شوید، فقط به فکر خانواده‌تان باشید. مشغله‌های متفرقه‌ی زندگی را به زمان مختص خانواده راه ندهید. اگر مقدور است از شدت کار بکاهید تا هنگام گذران وقت با خانواده دچار درگیری فکری متفرقه نباشید. مهم است که در کنار کار، برای خود و خانواده زمان کافی صرف کنید.

چند پیشنهاد برای حل‌کردن مشکلات متداول خانوادگی

  1. سعی کنید با اعضای خانواده وقت بگذرانید. اینکه هر عضو خانواده مشغله‌ها و علایق خاص خود را داشته باشد طبیعی است، اما باید تلاش کنید کار و فعالیت‌هایتان را مدیریت و برنامه‌ریزی کنید. 
  2. برقراری ارتباط آزاد و صادقانه بین اعضای خانواده برای جلوگیری از بروز سوءتفاهم ضروری است. یکدیگر را به بیان تفکرات و احساسات تشویق کنید و مطمئن شوید که هیچ‌کس بابت به زبان آوردن احساساتش دچار احساسِ پس زده شدن یا قضاوت‌شدن نمی‌شود. 
  3. هر عضو خانواده به احساس باارزش‌بودن و شنیده‌شدن احتیاج دارد. همه‌ی اعضای خانواده باید قدرت تصمیم‌گیری درباره‌ی مسائل را داشته باشند. هرگاه یکی از اعضا احساس کند ارزش و نقش خود در خانواده را از دست داده است یا برای بیان نظرات خود احساس ناامنی یا شرم داشته باشد، تنش و مشکلات آغاز می‌شوند. 
  4. در هر نوعی از رابطه، مخصوصاً روابط خانوادگی، ممکن است مسائلی حل‌نشده‌ بین افراد باقی مانده باشند. این درگیری‌های حل‌نشده‌ از رشد روابط خانواده جلوگیری می‌‌کنند. برای همین باید مطمئن شوید که به همه‌ی درگیری‌های مربوط به گذشته رسیدگی شده و هیچ احساس منفی شدیدی بین افراد باقی نمانده است.  
  5. بزرگ‌ترین اشتباه ما در خانواده این است که برای یکدیگر حریم شخصی کافی قائل نمی‌شویم. با هم بودن عالی است، اما گذراندن مقداری وقت به دور از هم نیز لازم است. وقتی شما دائماً در حضور یکدیگرید، احتمال پیش‌آمدن برخورد‌های منفی افزایش می‌یابد. بسیاری از ناراحتی‌ها و دل‌زدگی‌ها بابت رعایت‌نکردن حریم شخصی شکل می‌گیرند.

مشاوره‌ی خانواده چه فایده‌ای برای حل مشکلات دارد؟

سالیان متمادی تحقیقات زیادی درباره‌ی نقش مشاوره در بهبود روابط خانوادگی انجام شده است. زوج‌درمانی به ایجاد فهم مشترک و حل آسان مشکلات با راه‌حل‌های مؤثر منجر می‌شود. با توجه به پیشرفت فناوری، می‌توانید برای خود و خانواده‌تان از مشاوره‌ی آنلاین نیز بهره‌مند شوید. مشاوره‌ی‌ خانوادگی آنلاین برای والدین طلاق‌گرفته هم بسیار مفید است.

روانشناسی مشکلات خانوادگی

برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد هفت دلیل ذکر شده در مقاله و مشاهده و مطالعه تمام راهکار ها به این لینک مراجعه کنید.

ندرا گلوِر تواب در کتاب «به دور از تنش» درباره‌ی باور غلط رایج درباره‌ی روان‌درمانی می‌گوید: «اغلب، مردم برای خلاص‌شدن از دست احساسات ناراحت‌کننده به روان‌درمانی روی می‌آورند. اما شما مجبور نیستید احساسات خود را دور بریزید. تلاش برای غلبه بر احساسات انرژی زیادی می‌طلبد تا اینکه به خود اجازه دهید عصبانی، آسیب‌دیده یا ناامید باشید. با غلبه بر احساسات نمی‌توانید گذشته را تغییر دهید. این مهم است که حین ادامه‌ی زندگی با احساسات خود کنار بیایید.»

سخن پایانی درباره انواع مشکلات خانوادگی

همه‌ی خانواده‌ها ممکن است دچار آشفتگی‌ شوند و مشکلات در خانواده‌های دچار طلاق و خانوادهای ناتنی شایع‌تر است. البته این بدان معنی نیست که برای این نوع خانواده‌ها راه‌حلی وجود ندارد. در وهله‌ی‌ اول باید انواع مشکلات خانوادگی را بشناسید و درک کنید که چه چیزی باعث ایجاد مشکل می‌شود. سپس بفهمید که چگونه می‌توانید آن‌ها را قبل از رسیدن به نقطه‌ی بحرانی رفع و رجوع کنید. این دانش به شما برای جلوگیری از درگیری‌ها و اختلاف‌نظرهای خانوادگی در آینده کمک می‌کند. 

امیدواریم این مقاله برای شما مفید بوده باشد و بتوانید وضعیت خانواده‌ی خود را بهبود دهید. مطالعه یکی از روش‌های مفید و اثربخش برای افزایش آگاهی و بهبود کیفیت زندگی است، به‌ویژه وقتی کتاب‌های مناسب را برای مطالعه انتخاب کنیم. پیشنهاد می‌کنیم این سه کتاب عالی را که با موضوع عشق و مشکلات خانوادگی مرتبط‌اند، در فهرست مطالعه‌ی خود قرار دهید.

به دور از تنش، راهنمای مدیریت روابط ناسالم خانوادگی خرید کتاب ازعشق‌گفتن: عشاق، غریبه‌ها، والدین، دوستان، آغازها و پایان‌ها خرید کتاب کتابی که آرزو می‌کنید والدینتان خوانده بودند

به دور از تنش، راهنمای مدیریت روابط ناسالم خانوادگی

ازعشق‌گفتن: عشاق، غریبه‌ها، والدین، دوستان، آغازها و پایان‌ها

 

کتابی که آرزو می‌کنید والدینتان خوانده بودند

 

 

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *