حافظهی شنیداری بهمعنی توانایی دریافت اطلاعات شفاهی است. این اطلاعات بعد از پردازش در ذهن فرد باقی میمانند و سپس به یاد آورده میشود. دانشآموزان کمشنوا با استفاده از دستورهای مستقیم دربارهی راهکارهای حافظهی شنیداری و برخی فعالیتها میتوانند حافظهی شنیداری خود و درنتیجه درک کلیشان از اطلاعات شنیداری را بهبود ببخشند. هدف اصلی از تمرکز بر درک شنیداری کمک به دانشآموزان است تا بتوانند دربارهی چیزی که میشنوند، فکر کنند و اطلاعات شنیداری را بهتر متوجه شوند و درک کنند. در این مقاله، راهکارهایی برای بهبود حافظه شنیداری ارائه کردهایم. با ما همراه باشید.
آنچه در این مقاله میخوانید
۱. تکرار بیصدای واژهها
میتوانید واژهها را بیصدا در ذهن یا زیرلبی تکرار کنید. معمولاً همه این کار را تماممدت انجام میدهند. اگر لازم باشد فهرست کوتاه خرید را در فروشگاه به یاد بیاوریم، ممکن است آن را بارها برای خود تکرار کنیم؛ «موز، نان، تخممرغ. موز، نان، تخممرغ.» یک روش انجام این تمرین با دانشآموزان دستورهای چندمرحلهای است. آنها این دستورها را قبل از انجامدادن کارشان مرور میکنند. وقتی از آنها میخواهیم مراحل را قبل از انجامدادن کار برای ما تکرار کنند، هم کارشان را راحتتر انجام میدهند و هم راهکاری را تمرین میکنند که سبب بهبود حافظه شنیداری آنها میشود.
۲. تصورکردن
راهکار دیگر تصورکردن چیزی است که میشنویم. میتوانیم این مهارت را با بازی مانع (بین دو نفر مانعی است و آنها با راهنمایی یکدیگر از پشت مانع به هم اطلاعاتی میدهند که برای کاملکردن نقشه، نمودار یا مانند اینها لازم است) و نقاشیکشیدن تمرین کنیم. مثلاً منظرهای را توصیف میکنیم و از دیگری میخواهیم تصویر را در ذهنش مجسم کند. بعد باید آن منظره را با بیشترین جزئیاتی که در خاطرش مانده نقاشی کند.
۳. بخشکردن
دیگر راهکار تقویت حافظهی شنیداری این است که چیزی را که میشنوید، به بخشهای کوچکتر تقسیم کنید. بهترین مثال این کار یادگرفتن شمارهتلفن است. وقتی شمارهتلفن را به بخشهای سه یا چهارعددی قسمت میکنید، حفظکردن اعداد راحتتر میشود. بهترین جا برای استفاده از این راهکار در فهرستها یا اعدادند. یک بازی مفرح بهنام «دارم میرم پیکنیک» برای حافظهی شنیداری وجود دارد. نوبت هرکس که میشود، چیزی را نام میبرد که برای پیکنیک به همراهش میآورد. بعد همینطور که فهرست طولانیتر میشود و با بخشکردن این چیزها به دستههای کوچکتر میتوانیم چیزهای بیشتری را به خاطر بیاوریم. برای بهخاطرآوردن دستورالعملهای چندمرحلهای هم میتوانید از ترفند بخشکردن استفاده کنید.
۴. بازگوکردن
بازگوکردن راهکار مهم دیگری برای بهبود حافظه شنیداری است. بهجای اینکه سعی کنیم تمام چیزهایی را که یک نفر میگوید به خاطر بیاوریم، میتوانیم فقط روی اطلاعات مهم تمرکز کنیم. داشتن مهارتهای شنوایی خوب در این راهکار نقش مهمی دارد. برای انجام این تمرین به کسی که حرف میزند نگاه و خوب تمرکز کنید و به چیزی که میگوید خوب فکر کنید. توانایی تشخیص اطلاعات مهم از بین حرفهای بیاهمیت به شما کمک میکند پیام کلی را درک کنید.
۵. درخواست تکرارکردن
تکرارکردن راهکار مؤثری برای تقویت حافظهی شنیداری است، پس باید بهترین روشها برای تقاضا از دیگران برای تکرار حرفشان را بلد باشیم. میتوانیم از طرف مقابل بخواهیم حرفش را تکرار کند. روش بهتر این است که بخشی را که شنیدهاید، تکرار کنید و از طرف مقابل بخواهید حرفش را توضیح دهد. مثلاً اگر معلم دارد دربارهی پروژهی هنری توضیح میدهد و دانشآموز همهی حرفش را نشنیده، بهتر است بهجای گفتن «چی؟»، چنین سؤالی بکند: «دربارهی پروژهی هنری چی گفتید؟» این سؤال طرف مقابل را متوجه میکند که شما سعی کردهاید به حرفش گوش کنید و به او امکان میدهد جاهایی را که متوجه نشدهاید، توضیح دهد. اگر میدانید چرا بار اول حرف گوینده را نشنیدهاید، علاوهبر درخواست تکرار، میتوانید از او بخواهید حرفش را بلندتر، شمردهتر و با جزئیات بیشتری بگوید.
جیم کوییک (انگلیسی: Jim Kwik) یک نویسنده و کارآفرین آمریکایی است. او بنیانگذار کوییک لرنینگ، یک پلتفرم یادگیری آنلاین است که می تواند به یادگیری عمیق کمک کند.
جیم کوییک در کتاب «بیحدومرز» دربارهی گوشدادن آگاهانه میگوید: «بهاحتمال زیاد وقتی به حرفهای کسی گوش میسپارید، اتفاقهایی دیگر نیز در همان فضا در حال رخدادن هستند. مثلاً افراد از اینطرف به آنطرف میروند و شاید تلفن همراهتان مرتب صدا میدهد که یعنی پیامی دریافت کردهاید. شاید در اتاق همایش موسیقی پخش شود یا تلویزیون روشن باشد. در همین حال، شما دربارهی فهرست کارهایی که باید انجام دهید، صبحِ فردا و اینکه امشب باید شام چهچیزی درست کنید هم فکر میکنید. با تمام توان بکوشید که تمام این عوامل را نادیده بگیرید و فقط حرف گوینده را گوش کنید. به یاد داشته باشید که گوشکردن، بیش از شنیدنِ کلمات گوینده است؛ تغییرات لحن، زبان بدن و حالاتِ چهره، همگی اطلاعاتی مکمل به ما میدهند. تنها در صورتی میتوانید این اطلاعات را درک کنید که هر چیز دیگری را در ذهنتان متوقف کرده باشید.»
سخن پایانی
حافظهی شنیداری نقش بسزایی در عملکرد ما دارد و بر کیفیت زندگی ما اثر میگذارد. بنابراین لازم است آن را تقویت کنیم، بهخصوص برای کودکان و دانشآموزان که شاید خودشان بهتنهایی و بدون راهنمایی ما نتوانند این کار را انجام دهند. در این مقاله پنج راهکار عالی برای بهبود حافظه شنیداری را شرح دادیم. امیدواریم این راهکارها را به کار بگیرید و برای شما مفید باشند.
کتابهایی که با خواندنشان اطلاعات مفیدی دربارهی افزایش بهرهوری کسب میکنید
مطالعه یکی از روشهای مفید و اثربخش برای بهبود کیفیت زندگی است، بهویژه وقتی کتابهای مناسب را برای مطالعه انتخاب کنیم. پیشنهاد میکنیم این سه کتاب عالی را که با موضوع افزایش بهرهوری مرتبطاند، در فهرست مطالعهی خود قرار دهید.
بی حد و مرز |
منحنی خلاقیت |
تیزذهن بمانید |