لیزخوردن روی شادی

این کتاب با لحنی ساده و مفرح و با ارجاع به تحقیقات علمی در روان‌شناسی، علوم اعصاب شناختی، فلسفه و اقتصاد رفتاری، درباره‌ی توانایی منحصربه‌فرد انسان برای تصورکردن آینده توضیح می‌دهد؛ و اینکه از کجا بفهمیم در آینده وقتی به چیزهایی که اکنون برایشان تلاش می‌کنیم برسیم، واقعاً چقدر شاد و راضی خواهیم بود؟

در این کتاب دنیل گیلبرت، روانشناس مشهور هاروارد، ضعف‌های تخیل و توهمات آینده‌نگری را توصیف می‌کند که باعث می‌شود هر یک از ما آینده‌ی خود را اشتباه تصور کنیم و رضایت خود را اشتباه تخمین بزنیم. گیلبرت با بینش نافذ و نثر درخشان، توضیح می‌دهد که چرا به نظر می‌رسد ما درباره‌ی ذهن و احساس کسی که قرار است در آینده به آن تبدیل شویم، اطلاعات کمی داریم.

آینده یا توهم آینده؟

اگر همین‌حالا می‌فهمیدید ده دقیقه به آخر عمرتان مانده چه می‌کردید؟ به‌سمت طبقه‌ی بالا می‌دویدید و آن سیگار مارلبرویی را که از زمان دولت جرالد فورد در کشوِ جوراب‌هایتان قایم کرده بودید، روشن می‌کردید؟ سرتان را پایین می‌انداختید، بدون اجازه وارد دفتر رئیستان می‌شدید و مفصل اشتباهات و کم‌وکاستی‌هایش را به رویش می‌آوردید؟ به‌سمت خانه‌ی استیک نزدیک مرکز خرید جدید رانندگی می‌کردید و یک استیک استخوان‌دارِ نیمه‌پخته با کلسترول فراوان سفارش می‌دادید؟ البته که پاسخ‌دادن به این سؤال سخت است؛ اما از بین همه‌ی کارهایی که ممکن است در ده دقیقه‌ی آخر عمرتان انجام دهید، می‌توان با اطمینان زیادی گفت تعداد کمی از آن‌ها کارهایی هستند که امروز انجام دادید…

خطاهایی که به‌هنگام تصور آینده‌ی خود مرتکب می‌شویم نیز قانونمند، منظم و قاعده‌مندند. این خطاها هم الگوهایی دارند که در مورد قدرت‌ها و محدودیت‌های آینده‌نگری آگاهمان می‌کنند، تا حد زیادی همانند توهم بصری که در مورد قدرت‌ها و محدودیت‌های قدرت بینایی به ما اطلاعات می‌دهند. لیز خوردن روی شادی شرح چیزهایی است که علم به ما می‌گوید؛ چگونگی و کیفیت توانایی مغز انسان در تصور آینده‌ی خودش و چگونگی و کیفیت پیش‌بینی آینده‌ای که مغز از آن بیشترین لذت را می‌برد.
این کتاب در مورد پازلی است که تعداد زیادی از اندیشمندان طی دوهزار سال گذشته با دقت درباره‌ی آن اندیشیده‌اند و از ایده‌های آن‌ها (و تعدادی از ایده‌های خودم) برای توضیح علت چرایی شناخت کم ما از قلب و ذهن افرادی که درحال تبدیل‌شدن به آن‌ها هستیم، استفاده می‌کند. لیز خوردن روی شادی با ترکیب حقایق و نظریه‌های روان‌شناسی، علوم عصب‌شناختی، فلسفه و اقتصاد رفتاری توجیهی ارائه می‌دهد که به‌شخصه قانع‌کننده می‌دانم؛ اما شما خودتان در مورد شایستگی آن قضاوت کنید.

ـ از متن کتاب ـ‌

چرا آن آینده‌ای که هیچ‌وقت نمی‌رسد همیشه جذاب‌تر است؟

انسان ها تنها حیواناتی هستند که به آینده فکر می کنند.
همانطور که یکی از فیلسوفان می گوید، مغز انسان یک «ماشین پیش بینی» است و «ایجاد آینده» مهم ترین وظیفه ای است که این دستگاه انجام می دهد.

دیدن یعنی تجربه کردن دنیا آنطور که هست،
به خاطر سپردن به معنای تجربه کردن جهان به همان شکلی است که بود.
اما تصور کردن، تصور کردن یعنی تجربه کردن
جهان به گونه ای که هرگز نبوده است.
اما می تواند باشد

برخی می پرسند، کدام نابغه ماقبل تاریخ برای اولین بار کشف کرد که با بستن چشمان خود امروز می توانند فرار کنند و به آرامی خود را به فردا منتقل کنند؟ اما سوال مهمتر این است که چرا ذهن ما اینقدر بر تصور آینده اصرار دارد؟

«کتاب جذابی که دلیل تلاش‌های به بیراه رفته‌ی ما را برای یافتن شادی برملا می‌کند.» ـ تایم

«سفری آگاهی‌بخش و بسیار سرگرم‌کننده از میان ضعف‌های تصور انسان.» ـ نیو ساینتیست